Search This Blog

Thursday, April 24, 2008

فرهنگ نامه جانوران دریایی

اسب دريايي سري بزرگ با پوزه اي لوله اي شكل ودمي نوار مانند وبلند دارد . بدنش تقريبا به طور كامل با توده هاي استخواني پوشيده شده كه به آن شكل كنده كاري هاي روي چوب را مي دهد . اين حيوان بر خلاف نامش يك ماهي است . بيست گونه از اين ماهي ها وجود دارند . آنها تقريبا در تمام اقيانوس ها ، به استثناي نواحي سردسيريافت مي شوند .غذايشان ماهي هاي كوچك وسخت پوستان است . اسب دريايي براي نگاه داشتن خود بر روي آب دمش رابه گياهان دريايي متصل مي كند .اسب درياي از جهاتي با ماهيها تفاوت دارد . نوع ماده مانند ساير ماهيها تخم نمي ريزد وآنها را به حال خود رها نمي كند بلكه تخم ها را درون كيسه اي در بدن اسب دريايي نر مي گذارد . اسب دريايي نر تخم ها را تا هنگام خروج نوزاد حفظ مي كند . سپس نوزادان از كيسه بيرون مي آيند وصاحب زندگي مستقل مي شوند . بدن اسب دريايي از صفحات كوچك استخواني پوشيده است ودر واقع نوعي اسكلت خارجي دارد . 
اسفنجها از جانوران آبزی هستند . آن ها بدنی ساده دارند : نه سر دارند ، نه دم ، نه مغز ، نه معده ، نه شش ، نه پا ، نه باله ونه بال . آن ها تقریبا در تمام مدت عمر در یک نقطه ثابت باقی می مانند وبه همین علت مدت ها طول کشید تا فهمیدند که این موجودات جانورند . صدها نوع اسفنج وجود دارد وهمه آن ها به غذا واکسیژن نیاز دارند . طبیعت این دو چیز را برای آن ها از این راه فراهم می کند : در تمام سطح بدن آن ها سوراخ های کوچکی هست ، آب از این سوراخ ها وارد بدن اسفنج ها می شود واکسیژن وگیاهان یا جانوران کوچک مورد نیاز را به آن می رساند وسپس از سوراخ های بزرگ بیرون می رود .


اکتاپوس از نرم تنان دریایی محسوب می شود ومانند اسکوئید در اعماق آبها وگاه تا عمق پنج متری زندگی می کند ولی بعضی وقت ها در جستجوی طعمه به ساحل نزدیک می شود . طعمه اکتاپوس اغلب خرچنگ ها وسخت پوستان است . این حیوان پس از گرفتار کردن طعمه ، پوست آن را با منقار سوراخ می کند وترشحات بزاقی خود را که سمی مهلک است در بدن آن فرو می ریزد . اکتاپوس عظیم الجثه پاسیفیک بیش از سی کیلو گرم وزن دارد وطول پاهایش به حدود یازده متر می رسد . خطرناک ترین نوع آن ، اکتاپوس حلقه آبی آب های استرالیا است که در کف دست انسان جا می گیرد ولی چنان چه سمش وارد بدن شود شخص مسموم دقایقی بیش زنده نخواهد ماند .



بونیتو نامی است که به چندین گونه از خانواده ماهی های خال مخالی (اسقومری) اطلاق می شود . ماهی کبود معمولی ، در دو طرف ناحیه استوایی اقیانوس اطلس ونواحی زیر ناحیه استوایی یافت می شوند وبه رنگ آبی فولادی است وحدود شصت سانتی متر طول دارد . این ماهی به راحتی در مقابل جریان هوا مقاوم است وتعدادی باله کوچک در قسمت عقبی بدنش دارد . گونه های مشابه آن در قسمت های دیگر اقیانوس زندگی می کنند . بونیتوها ماهی های صیادی هستند که گونه های کوچکتر را با تعقیب آن ها شکار می کنند . گوشت سفید آن ها بسیار لذیذ است .
این ماهی دریایی ، ماهی نواری نیز نامیده می شود . بدنی با طول بیش از شش متر وعرض فقط پنج سانتی متر دارد . قسمت جلوی بدنش حدود سی سانتی متر عمق دارد ،اما قسمت انتهایی آن باریک ترمی شود . رنگ جانور نقره ای مایل به خاکستری است با لکه های تیره وباله های قرمز تیره . باله عقبی در تمام طول بدن امتداد دارد وچند رشته جلویی تشکیل کاکل جالبی را روی سرش می دهند . نوک آن ها تقریبا مانند پارو پهن می شود ونام ماهی هم از همین جا گرفته شده است . ماهی های پارویی تقریبا در تمام اقیانوس ها زندگی می کنند وغذایشان جانوران ریز پلانکتونی است .  
پنگوئن نوعی مرغ دریایی است که قادر به پرواز نیست . پنگوئن ها از انواع ماهی ها ونرم تنان تغذیه می کنند وبزرگترینشان که پنگوئن امپراتور نامیده می شود در حدود یک متر طول دارد . پاهای پنگوئن در منتهی الیه قسمت خلفی بدن قرارگرفته است ، به طوری  که حیوان کاملا قائم راه می رود . از پنگوئن های معروف اقیانوس اطلس ، پنگوئن منقار تیغی است که در فصل بهار در لبه صخره ها تخم گذاری می کند . غذای اصلی پنگوئن ماهی های کوچک است که در آب آن ها را دنبال می کند ومی گیرد .
پیرانها در رودخانه ها ودریاچه های مناطق گرمسیری آمریکای جنوبی بسر می برد . آن ها ماهی های کوچک ودر ظاهر بی خطر هستند که بدنشان پوشیده از خال های نقره ای وقهوه ای است . اما هرگز نباید فریب جثه کوچک این ماهی را خورد زیرا همین ماهی کوچک یکی از بیرحم ترین ماهی هایی است که در جهان یافت می شود . یک گروه از این ماهی های گوشتخوار در مدت چند دقیقه از بدن انسان جز اسکلت چیزی باقی نمی گذارد . در آرواره های پیرانها دندان های تیزی ردیف شده است . آنها به صورت دسته های صدتایی وبیشتر به شکار حمله می کنند وهیچ حیوانی – هرچند هم بزرگ باشد ، نمی تواند در مقابل این حمله مقاومت کند .

خرچنگ گوشه گیر مانند خرچنگ های دیگر دارای پوست سخت نیست وبدن نرمش حافظ ندارد واین باعث می شود که به آسانی طعمه دشمن شود . خرچنگ گوشه گیر برای فرار از دست دشمن چاره ای اندیشیده است ، او به دنبال صدف خالی می گردد وچون آن را یافت به درونش می خزد . البته با رشد تدریجی ، جا برای خرچنگ تنگ می شود در این موقع خرچنگ از صدف بیرون می آید وبه جستجوی صدف بزرگتری می پردازد . وقتی که صدف مناسب خود را یافت با پاهای عقب آن را نگه می دارد تا در مواقع خطر وارد آن شود . این خرچنگ بر خلاف اسمش چندان هم تنها نیست ، او گاهی با یک یا چند شقایق دریایی همخانه می شود . شقایق دریایی روی صدف وخرچنگ داخل آن زندگی می کند .
خوک دریایی خزدار به خانواده شیر دریایی تعلق دارد ، گروهی که خوک آبی نیز جزو آن هاست . آن ها با خوک های دریایی واقعی از لحاظ داشتن لاله های گوش کوچک وتوانایی برگرداندن پاهای پشتی به سوی جلو به هنگام راه رفتن روی خشکی تفاوت دارند . این بدان معناست که آن ها می توانند تلوتلو خوران روی خشکی راه بروند ، در حالی که خوک های دریایی واقعی فقط قادر به لولیدن هستند . بیشتر خوک های دریایی خزداردر نیمکره جنوبی زندگی می کنند ، اما یک گونه مهم آن در اطراف سواحل اقیانوس آرام شمالی یافت می شوند .
خیار دریایی حیوانی است شبیه خیار معمولی که در عمق چند تا صدهامتر در کف دریا زندگی می کند . پاهای جانور شبیه لوله های باریکی است که قسمت های انتهایی آن ها قدرت مکندگی دارد . هنگامی که این حیوان مورد تهدید دشمن قرار گیرد کیسه فضولاتش فورا پاره شده ومحتویات آن در آب پراکنده می شود. محیط نامطبوعی که به این ترتیب در آب بوجود می آید به فرار دشمن می انجامد . خیار دریایی دارای یک جفت عضو لوله مانند است که به دستگاه تنفسی جانور ارتباط دارد واز آن ها ماده سمی به خارج دفع می گردد .
دستکش نپتون نامی است که یکی از اقسام اسفنجها به آن معروف شده است .  آن ها بدنی ساده دارند : نه سر دارند ، نه دم ، نه مغز ، نه معده ، نه شش ، نه پا ، نه باله ونه بال . آن ها تقریبا در تمام مدت عمر در یک نقطه ثابت باقی می مانند وبه همین علت مدت ها طول کشید تا فهمیدند که این موجودات جانورند. در تمام سطح بدن آن ها سوراخ های کوچکی هست ، آب از این سوراخ ها وارد بدن اسفنج ها می شود واکسیژن وگیاهان یا جانوران کوچک مورد نیاز را به آن می رساند وسپس از سوراخ های بزرگ بیرون می رود .
نام هر یک از اقسام متعدد ماهی های دارای برانشی های ورقه مانند (رایا) است . بدن ماهی های رایا در ابتدا قدامی خلفی بسیار پهن شده است ودهان و شکاف های تنفسی در سطح زیرین بدن وچشمان در سطح فوقانی قرار دارد . معمولا باله های صدری رشد فراوان یافته ومتصلا در اطراف سروتنه امتداد دارد وباله دم باریک وشلاق مانند وغالبا دارای خارهای سمی است . ساختمان بدن این حیوان متناسب با زندگی کف دریاست . خوراک رایاماهی ها بیشتر حلزون است ومعمولا با دندان های درشت وپهن خود غذا را خرد می کنند .
0
--
0
0 نفر

ساختمان بیضه وتخمک در ماهیان

ساختمان بیضه (Testis)
اصولا بیضه دارای دو نوع سلول است :
1-   سلول های زایشی (جنسی(germ cells  
2-   سلول های رویشی (غیرجنسی(somatic cells  
از سلول های زایشی اسپرم به وجود می آید ( اسپرماتوگونیا به اسپرماتوسیت اولیه وبعد به اسپرماتوسیت ثانویه بعد به اسپرماتید ودر نهایت به اسپرم( اسپرماتوزوآ) تبدیل می شود.
سلول های سوماتیک شامل : سلول های بینابینی(Lydig – interstitial)
                                 سلول های سرتولی(sertoli cells)  
                                 سلول های دیواره(Derm cells)  
سلول های بینابینی :
بین لوله های حاوی اسپرم قرار دارند وکارشان
1-   ترشح هورمون های استروئیدی (آندروژن ها وپروژسترون ها) جهت رشد وتکامل اسپرم .
2-   پشتیبانی از سلول های جنسی .
3-   ایجاد خصوصیات ثانویه در زمان اسپرم دهی است.
این سلول ها بزگ هستند وتعداد زیادی میتوکندری دارند.
سلول های سرتولی :
کارشان حفاظت، نگهداری وتغذیه سلول های جنسی ودر شرایط نامساعد، خوردن وهضم سلول های جنسی است.
بیضه از لوله های مارپیچی به هم پیوسته ای تشکیل شده است وبه دو شکل ساختمانی متفاوت ممکن است دیده شود :
1-   در بعضی ماهیها، درحفره بیضه، مراحل مختلف رشد سلول های جنسی به صورت در هم دیده می شود. به این ساختمانUn restricted form می گویند . این ساختمان در ماهیان خاویاری ، کپور ماهیان وآزاد ماهیان مشاهده می شود.
2-   در عده ای دیگر از ماهیان ، مراحل مختلف رشد ونمو مواد تناسلی در بیضه ، به ترتیب در پشت سر هم قرار گرفته اند. به این ساختار restricted form می گویند. مثل ماهی گوپیGuppy .
کار آکروزوم ( پرافوراتور) ترشح آنزیم های لازم جهت ورود اسپرم به تخمک است. گردن اسپرم حاوی اجزای سلولی سانتریول ومیتوکندری است . در این مکان انرژی لازم برای حرکت اسپرم تولید می شود.
ساختمان تخمک :
از لحاظ شکل، ساختمان وعملکرد ، واحد اساسی تشکیل دهنده تخمدان ، فولیکول های آن می باشند که در مرکز آن تخمک (اووسیت) ودر اطراف آن لایه هایی قرار دارد . این لایه ها عبارتند از:
1-   لایهZona radiate  
این لایه به غشای سیتوپلاسمی چسبیده وخارجی ترین لایه تخمک است . از جنس پروتئین است و در بعضی از ماهیان از چند لایه کوچک تر تشکیل شده است . مثلا در ماهیان خاویاری این لایه چهار طبقه ای است که لایه خارجی آن پس از تماس با آب حالت چسبندگی ایجاد می کند . وظیفه دو سه لایه دیگر ، ایجاد زمینه مناسب برای پذیرش اسپرم ( تحریک اسپرم به رها سازی آکروزوم) است .
لایهZona radiate توسط فرورفتگی هایی به نامMicrovilli  با لایه Granulosa cells  در تماس است . مواد غذایی وهورمون های مورد نیاز از طریق کانال های خاصی که بین این دو لایه است ، به درون تخمک انتقال می یابند.
2-   لایهGranulosa  
کار این لایه ترشح هورمون های استروئیدی (استروژن ها و پروژسترون ها) است . این لایه ، هورمون های حاصله از لایه های بالایی را با فعالیت های آنزیمی خاص تبدیل به هورمون های مورد نیاز تخمک می کند.
3-   لایهBasement membrane  
این لایه ، لایه های گرانولوزا وتکا را از هم جدا می کند . بیشتر نقش حفاظتی دارد وهنوز نقش ترشح هورمون یا تغذیه ای برای این لایه مشخص نشده است.

4-   لایهTheca  
کار سلولی آن ترشح پیش هورمون های (Precusor) مورد نیاز تخمک وهورمون MPF (Maturation Promotive Factor) است . MPF سبب بلوغ نهایی تخمک می شود.
به مجموعه سلول های Granulosa وTheca سلول های فولیکولی می گویند.
هسته در ابتدا در مرکز تخمک قرار دارد . پس از تجمع مواد زرده ای درون تخمک (فرایند(Vittelogensis  هسته به سمت قطبی از تخمک حرکت می کند که دیواره آن سوراخ میکروپیل قرار دارد . این قطب را قطب حیوانی تخمک می گویند . در اکثر ماهیان استخوتنی فقط یک عدد سوراخ میکروپیل وجود دارد ولی در تاس ماهیان چندین سوراخ میکروپیل وجود دارد.
بعضی از ماهیان در فصل تولید مثل ، خاویارشان سمی است نظیر سش ماهی (جنس (Barbus ، سیاه ماهی وماهی خواجو.

No comments:

Post a Comment

Ebi fisher

Ebi fisher Eleven years ago, I left my homeland, Iran, and embarked on a life-changing journey to Canada as a refugee. Back in Iran, I alway...